De Socialisten
Rudie Kagie
245 pagina’s, inclusief index
Uitgegeven in 2004

2002 was het jaar dat de Socialistische Partij salonfahnig werd. De partij bestond al zo’n dertig jaar en was veranderd van een kleine Maoistisch sekte in de kantlijn van de Nederlandse politiek tot een moderne, breed-socialisitsche partij met een redelijk maar niet spektaculair aantal zetels in de Tweede Kamer. In 2002 echter was het de enige linkse partij die niet alleen haar zetels wist te behouden, maar zelfs winst boekte en dit na de moord op Fortuyn en de woede op alles wat links was die dit veroorzaakte! En toen de eerste Balkenende regering eindelijk de soap opera van de LPF zat was, leek het er even op of de SP bij de nieuwe verkiezingen wel eens héél groot zou worden, met voorspellingen van twintig tot vijfentwintig zetels. Die vlieger ging helaas niet op, maar het dwong de media wel eindelijk eens aandacht te besteden aan dat lastige partijtje. De Socialisten is hier een gevolg van. het is geschreven door Rudie Kagie, beter bekend als journalist en redacteur bij Vrij Nederland.

Wat Kagie heeft geschreven is bedoelt als een overzicht in vogelvlucht van de geschiedenis van de partij en hoe de partij er nu uitziet, voor mensen die er wel eens van hebben gehoord, maar er verder mee bekend zijn. Kagie legt de klemtoon hierbij op de mensen in de partij en niet zozeer de principes en beginselen die het aan houdt. Op zich niet zo’n slecht idee, maar de mini-portretten van de kamerleden had voor mij bijvoorbeeld niet gehoeven.

In het algemeen was De Socialisten voor mij niet zo interessant, omdat het erg gericht is op mensen die weinig tot niets afweten van de partij. Kagie slaagt in zijn opzet om een blik achter de schermen van de partij te geven, maar als je zelf al als actief SP-lid bezig bent geweest, is er weinig nieuws te vinden. Voor niet-leden is dit natuurlijk minder een bezwaar en ik moet hem nageven dat hij een redelijk objectief beeld van de partij geeft, met zowel de sterktes als de zwaktes ervan.

Wat ontbreekt is een systematische analyse van hoe de partij in elkaar zit, wat haar beginselen zijn en hoe de partij deze probeert te verwezelijken. Het een en ander blijft een beetje teveel in de anecdotes hangen en in een aantal gevallen slaat deze anectdotische werkwijze om in sensatiezucht, zoals in de manier waarop de Offensief groep binnen de partij wordt behandeld. Deze groep is een radikaal Trotskyistische belangengroep, een Nederlandse tak van de Engelse Socialist Party of England and Wales die zich binnen de SP inzet voor een meer radikaal socialistische koers, daarbij niet altijd even netjes handelend. Het soort mensen die het vaak goed bedoelen, maar wel mensen tegen zich in het harnas jagen. Ik heb zelf ook met ze te maken gehad, dus misschien ben ik in deze een beetje bevooroordeeld.

Samengevat is dit dus een redelijke introductie tot de SP, die goed weergeeft hoe de partij in elkaar steekt, maar die erg anecdotisch en weinig analyserend is. Het is zeker de moeite waard om te lezen, maar lees het wel met een korreltje zout.

Lees meer over:
de SP, Rudie Kagie, boekbespreking