Omdat het GVB op straffe van boete heel strak op tijd moet rijden, gebeurt er het volgende, volgens Het Parool:

AMSTERDAM – Passagiers van het openbaar vervoer zijn de dupe van de strakke reistijden van de Amsterdamse trams en bussen. De bestuurders moeten, op straffe van een boete, exact op tijd rijden.

Het gevolg is dat veel passagiers vlak voordat ze willen instappen de deuren voor hun neus zien dichtslaan en verbijsterd op de halte achterblijven.

De oorzaak is het laatste exploitatiecontract tussen het GVB en haar opdrachtgever Stadsregio Amsterdam. Daarin is vastgelegd dat bij elke vertraagde rit een boete van vijftien euro wordt opgelegd. In de eerste acht maanden zou die boete inmiddels al 2,5 miljoen bedragen.

Dit had je van te voren kunnen voorspellen. Als je als klant of opdrachtgever het werk dat je afneemt op één bepaald kwaliteitsaspect gaat beoordelen en daar ook financiele consequenties aan verbind, dan zal de uitvoerende organisatie zich dus ook exclusief gaan richten op het hieraan voldoen, ook al gaat dit ten koste van de kwaliteit van de dienstverlening als geheel. In dit geval krijgt het GVB straf als de bussen of trams niet op tijd de rit afmaken, dus als het te lang duurt om mensen in te laden dan gaat de deur maar dicht.

Natuurlijk was het niet de bedoeling van Stadsregio Amsterdam dat dit zou gebeuren, maar hun probleem is dat ze geen rechtstreekse sturing kunnen geven aan het GVB, maar alleen dit soort stimulansen kunnen geven. Aangezien een stimulans concreet moet zijn, dus meetbaar, dus nooit veel meer kan zijn dan een simpele regel als “te laat = boete” wordt er nooit rekening gehouden met hoe zo’n stimulans de rest van de dienstverlening zal beinvloeden. Met de bedoeling achter de stimulans kan al helemaal geen rekening worden gehouden, want dat is niet waar mensen op worden afgerekend.

In een notendop dan is het probleem niet dat het GVB onklantvriendelijk te werk gaat, maar dat de Stadsregio Amsterdam het dwingt zo te werk te gaan, omdat het denkt door een aantal doelstellingen en stimulansen af te dwingen het GVB beter te kunnen laten werken.